Özel Haber: Cevat Baran ÇAYDAŞ
Talihsiz olay, 8 Haziran Cumartesi günü Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Karadon Müessesesi Elektromekanik İşletme Müdürlüğü Kuyular Başmühendisliğinde meydana geldi. Mevzuat gereği iş yeri hekiminin mesai yapmadığı cumartesi günü kalp krizi geçiren harici işçi Murat Gürses, kurum ambulansı ile Atatürk Devlet Hastanesi'ne kaldırıldı, ancak burada yapılan tüm müdahalelere rağmen hayata gözlerini yumdu.Gürses'in ölümü TTK'nın işçi sağlığı ve iş güvenliği politikalarının yetersizliğini yeniden gündeme getirirken, konuya ilişkin Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) Genel Başkanı Hakan Yeşil ve TMMOB Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şube Başkanı Doç. Dr. Erdoğan Kaymakçı, Özgür Halkın Sesi muhabirinin sorularını yanıtladı.'İHALE YAPILAN FİRMA HAFTA SONLARI ÇALIŞMIYOR'
Sözlerine TTK İşçisi Murat Gürses'i anarak başlayan GMİS Genel Başkanı Hakan Yeşil, hafta sonları iş yerlerinde nöbetçi maden mühendisleri bulunurken, nöbetçi sağlık ekibinin ise bulunmadığını ifade etti.
Genel Başkan Yeşil, konuyla ilgili şunları söyledi:
“Yeraltı işçilerimiz yasal düzenleme gereği haftada en fazla 37,5 saat çalışma süresi olması nedeniyle hafta içi mesailerini tamamladıktan sonra hafta sonu iki gün izinli olurlar. Yerüstü işçilerimiz ise 45 saatlik haftalık çalışma saatlerini tamamlamak için Cumartesi günü mesai yapmaktadırlar. Bir de hafta sonu maden ocaklarımızda nöbetçi ve çeşitli sanatlar için işçilerimiz bulunuyor. Yani hem yeraltında hem yerüstünde işçilerimiz hafta sonu da görev yapmaktadır. Hafta sonları iş yerlerinde nöbetçi maden mühendisleri bulunurken nöbetçi sağlık ekibi ise bulunmamaktadır. Kurumda sağlık ekiplerimiz özverili şekilde görev yapsa da personel eksikliği bulunmaktadır. Sağlık personeli konusunda hem yeraltı hem yerüstü işçilerimiz için eksikliklerin giderilmesi gerekmektedir. Hafta sonu mesai yapan işçilerimiz de ağır iş kollarında çalışmaktadır. Onlar için de sağlık ekibi mesaileri bitene kadar iş yerlerinde bulunmalıdır.”
Konuya dair görüşlerine başvurduğumuz Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şube Başkanı Doç. Dr. Erdoğan Kaymakçı ise TTK'nın iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği hizmetleri mevzuatı hakkında şu bilgileri paylaştı:
“TTK Genel Müdürlüğü 2024 yılında merkez birimleri ile Amasra, Armutçuk, Karadon, Kozlu, Üzülmez Taşkömürü İşletme Müessese Müdürlüklerinin 6331 No’lu İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve yürürlükte bulunan İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Hizmetleri ile ilgili mevzuatta belirtilen İşyeri Hekimliği ile ilgili tüm görevleri yerine getirmelerini sağlamak için İşyeri Hekimliği hizmeti satın almıştır. İhaleyi kazanan firma ile yapılan sözleşme gereğince işyeri hekimlerinin haftalık çalışma süresi 45 saattir ve hafta sonlarını kapsamamaktadır.”
'MURAT GÜRSES'E İLK MÜDAHALE YAPILAMADAN HAYATINI KAYBETTİ'
Doç. Dr. Kaymakçı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Az önce de belirttiğim gibi olay Cumartesi günü meydana gelmiş ve hasta ilk müdahale yapılamadan hayatını kaybetmiştir. Bilindiği gibi 'Madencilik Sektörü' çok tehlikeli işler kapsamına girmektedir. Dolayısıyla haftanın sadece mesai günlerinde değil işin devamlılığını sağlamak amacıyla Cumartesi ve Pazar günleri de çalışmalar (bakım-onarım gibi) sürdürülmektedir. Bu açıdan bakıldığında hafta sonu tatili olan günlerde işyeri hekiminin bulunmaması mevzuattan kaynaklanan bir eksikliktir.”
Hafta sonu dahil her zaman için işyerinde acil durum ve ilk yardım planlarının bulunması gerektiğini belirten Doç. Dr. Kaymakçı, “İşyeri hekimlerinin ve iş güvenliği uzmanlarının acil durum ve ilk yardım planlarının hazırlanmasında ve uygulanmasında rolleri bulunmaktadır. Ancak 2013 yılında çıkarılan 'İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkındaki Yönetmelik’te işyerinde meydana gelebilecek acil durumlar, yapılan risk değerlendirmesi sonuçları ile aşağıdaki ve benzeri hususlar dikkate alınarak belirlenir denilmektedir. Buna göre; yangın ve patlama ihtimali; tehlikeli kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer maddelerden kaynaklanan yayılım, zehirlenme ve salgın hastalık ihtimali, doğal afetlerin meydana gelme ihtimali, sabotaj ihtimali.' yer almakta olup, 'kalp krizi geçirme olasılığı' bu maddeler içinde yer almamaktadır. Yapılan risk değerlendirmesi kapsamında ise 'bir kişinin kalp krizi geçirmesi olasılığının 'acil durum' olarak belirlenip, belirlenmediği konusunda ise bir bilgi bulunmamaktadır” diye konuştu.
TTK İşyeri Hekimi Hizmet Alımı Teknik Şartnamesi’ne göre, İşyeri hekimlerinin haftalık çalışma sürelerinin 45 saat olduğu ifade ediliyor.
'İLKYARDIMCI ÇALIŞTIRMAK ZORUNDA'
Doç. Dr. Erdoğan Kaymakçı, 2018 tarihli Cumhurbaşkanlığı kararnamesine göre hazırlanan 'İlk Yardım Yönetmeliği'ni anımsatarak, sözlerini şöyle tamamladı:
“Yönetmeliğin 19. Maddesinde 'çok tehlikeli işyerlerinde' her 10 çalışana kadar bir ilkyardımcı bulundurma zorunluluğu vardır. Dolayısıyla hafta sonu çalışmaları göz önüne alındığında işyerlerinde yaşanabilecek herhangi bir sağlık sorununa karşı bir ilkyardımcı görevlendirilmesi zorunluluğu ortaya çıkmaktadır.”
