• Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri
Anasayfa
  • karabük
  • Bartın
  • Alaplı
  • Gündem
  • İŞÇİ-SENDİKA
  • Ekonomi
  • Dünya
  • Sağlık
  • Politika
  • Magazin
  • Kilimli Kozlu Gökçebey Devrek Kdz. Ereğli Çaycuma Zonguldak Spor Kültür-Sanat Bilim ve Teknoloji Eğitim Yerel Asayiş Genel Çevre
  • Ara
SON DAKİKA:
01:50
TERMİNAL IŞIKLARDA KAZA!
Video Galeri Foto Galeri Yazarlar Üye Paneli
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
  1. Haberler
  2. Zonguldak
  3. Tanrı'nın Gözü " TİON"
Zonguldak
Yayınlanma: 11 Temmuz 2024 - 15:48

Tanrı'nın Gözü " TİON"

Karadeniz'in incisi Filyos Antik Kentinin birden fazla ismi olduğu sanılsa da; aslında hepsi aynı kökten gelen isimlerdir.

Zonguldak
11 Temmuz 2024 - 15:48
Yorumlar
Yazdır
A
Büyüt
A
Küçült
Yorumlar
Tanrı‘nın Gözü
Bunun sebeplerinden biri ,Yunanca ile Latin harflerinin birbirine uyumsuzluğundan kaynaklanmaktadır.

İsmi Yunanca okuduğunuzda Τεῖον (Teion), Τιεῖον (Tieion), Τῖον (Tion) ve Τῖος (Tios), Latinceye çevrildiğinde ise : Teium , Tieium ve Tius olarak adlandırılıyor.

Yunanca yazılışı "Τιεῖον" olan ismi Yunanca okunuşu "Tieion"dur. Lakin bu da ağızdan çıkış okunuşu ile tam olarak ”Tion“ olarak okunur.

Bir başka telaffuzu "Tium" Latincedir. Aslında Tion ile aynıdır.

Kaynaklarda antik şehir adı "Τῖος" olarak da geçer . Bu Yunanca adın okunuşu ise ”Tios"dur.

"Tieion" anlamı" bağlantı" anlamındadır. Bu isim oldukça mantıklı bir isimdir. Şöyle ki ; Bizanslı yazar (Şair) Stephanus'a göre , ”Tieion“ Doğu Bithynia ile Batı Paphlagonia'yı birbirine bağlayan geçiş noktasıdır.

Daha çok biz ; MÖ 7. yüzyılın ikinci yarısında , Miletos'un kolonileştirilmesinden önce bölgeye gelen Tion adında bir rahibin kurduğu şehir olarak biliyoruz. Aslında bu da yazımda anlatmak istediğimle çelişmiyor. Rahip bir din görevlisi ve o dönemde ilahi olarak görülen bir güç olarak inanılıyor. Tıpkı Zeus gibi..

Roma döneminde ise ; bu isim şehrin başlıca koruyucu tanrısının “Zeus” olduğu ve Tios'un aslında “Zeus” olduğu ve Romalılar tarafından da bu sebeple kullanıldığı iddiasıdır.

Bazı kaynaklarda "Dyeus" Zeus ile bağdaşlaştırılır. Dyeus "gün ışığı-gökyüzü ve tanrısı" anlamında bir kelime. Dyeus (göksel) sözcüğünde, Proto-Hint-Avrupa'da "tanrı" için kullanılan yaygın sözcüktür. Dyeus, parlak ve uçsuz bucaksız gökyüzüyle ilişkilendirilmiştir. Yani bu Romalılar için Zeus'tur.

Krzysztof Witczak'ın “İki Bithynia Tanrısı” kitabında bahsettiği Tanrı Tiyes, aslında Zeus’tur. Witczak , Tiyes'i Tium ile de ilişkilendirir.

Yani :Dyeus, Tiyes , Zeus , Tium aynı kelimeden üretilen kelimelerdir.

Balkan Çalışmaları kitabında ,Tion ile Dyeus ve Zeus ilişkilendirmesinde bu kelimeler üzerine bir çok ilişkisi olduğunu da vurguluyor. Hint-İran : daivá ( daiua ), bir "tanrı

Zerdüştlükte "şeytanlar" için kullanılan bir terim .

Baltık Devletlerinde ve Slavlarda "deiwas".

Litvanyaca : Dievas , gökyüzünün yüce tanrısı.

Cermen : Tiwaz

Eski Latince : Deivos , "tanrılar" anlamında kullanılırken , Bithynia'da Tiyes ve yer adı olarak Tium (Τιεῖον) adı olarak kullanıldığı belirtilir. Aslında “deivos” belki de bizim “deva, diva “ile eş anlamlıdır.

Roma inanışında "Tanrı'nın gözü" olarak da ifade edilen bu söz, bizim Şaman inancımızda da vardı. "Tanrı‘nın gözü" Masonlarında simgesidir.

Peki; bu kelimeler filyos adına nasıl evrildi ?

Aslında Filyos isminin Tion Antik Kenti ismi ile ilgisi yoktur. “Filyos” ismi, kentin hemen doğusundan akan nehir adıdır. Bu isim Billaios isminden gelir. Yine Yunanca ve Latin harfler ile okunuşlarının farklılık göstermesi ile değişim gösteriyor. Billaeos'un okunuşu Fillios'dur. Bu da ağızdan çıkış telaffuzumuz ile Filyos olarak günümüze ulaşmıştır. . Billaeos'un anlamı ise “Arkadaş”tır. Kimin arkadaşı ? Tabi ki de bir birine çok yakın ve paralel akan Parhenus (Bartın) Nehri ile arkadaş.

İkizi...

Bütün bu anlatımda tek bir şey ortaya çıkıyor. Filyos şehrinin göklerle ilişkilendirildiği ve bunun tanrısal bir ad olduğudur. Belki de bütün bu hikayede anlatılmak istenen ; Tion Antik Kentinin tepelikte kurulması ve bölgeyi her açıdan görebilmesinden , Tion şehrini ,bir rahibin ( tarısal gücü olduğuna inanılan kimse ) yönettiğinden kaynaklanan bir adlandırma olduğudur.

Önceki yazılarımda belirtmiştim: Zonguldak'ın turizmi açısından şehrin tanıtımında Filyos'u hangi isim ile tanıtmamız gerektiğini karar vermemiz gerekiyor.

Bu kadar ismi olan bir şehir başka bir yerde var mı bilmiyorum ama bu isimleri biz dahi aklımızda tutamıyoruz.

Turistlere hiç anlatamayız.

Ben bu yüzden “Tieion”un okunuşu ile “Tion” olarak kullanıyorum.

Hayati Yılmaz ile

Zonguldak Tarih

# Tanrının Gözü# TİON# filyos# Zonguldak# Zonguldak haberleri
EDİTÖR
Merve Hasanoğlu
Merve Hasanoğlu
  • YORUMLAR
adlı kullanıcıya cevap x
İlginizi Çekebilir
TERMİNAL IŞIKLARDA KAZA!
TERMİNAL IŞIKLARDA KAZA!
15 TEMMUZ RESEPSİYONU
15 TEMMUZ RESEPSİYONU
TTK İŞÇİSİ İŞ YERİNDE SABAHLAYACAK
TTK İŞÇİSİ İŞ YERİNDE SABAHLAYACAK
O Projeye TÜSEB’den Destek
O Projeye TÜSEB’den Destek
Son Haberler
TERMİNAL IŞIKLARDA KAZA!
TERMİNAL IŞIKLARDA KAZA!
15 TEMMUZ RESEPSİYONU
15 TEMMUZ RESEPSİYONU
TTK İŞÇİSİ İŞ YERİNDE SABAHLAYACAK
TTK İŞÇİSİ İŞ YERİNDE SABAHLAYACAK
Otelin yöneticileri yangın anında böyle kaçmışlar: O anlar kamerada
Otelin yöneticileri yangın anında böyle kaçmışlar: O anlar kamerada
O Projeye TÜSEB’den Destek
O Projeye TÜSEB’den Destek
Zonguldak İlçeleri
  • Alaplı
  • Çaycuma
  • Devrek
  • Gökçebey
  • Karadenizereğli
  • Zonguldak
TÜRKİYE 2’NCİSİ OLDULAR..
TÜRKİYE 2’NCİSİ OLDULAR..

Ana Sayfa
karabük
Bartın
Alaplı
Gündem
İŞÇİ-SENDİKA
Ekonomi
Dünya
Sağlık
Politika
Magazin
Kilimli
Kozlu
Gökçebey
Devrek
Kdz. Ereğli
Çaycuma
Zonguldak
Spor
Kültür-Sanat
Bilim ve Teknoloji
Eğitim
Yerel
Asayiş
Genel
Çevre
Köşe Yazarları
Foto Galeri
Video Galeri
Biyografiler
Yerel Haberler
Üye Paneli
Günün Haberleri
Arşiv
Hava Durumu
Nöbetci Eczaneler
Namaz Vakitleri
  • Asayiş
  • Bilim ve Teknoloji
  • Çevre
  • Dünya
  • Eğitim
  • Ekonomi
  • Genel
  • Gündem
  • Kültür-Sanat
  • Magazin
  • Politika
  • Sağlık
  • Spor
  • Yerel
  • Foto Galeri
  • Video Galeri
  • Köşe Yazarları
  • Biyografiler
  • Üye Paneli
  • Yerel Haberler
  • Günün Haberleri
  • Arşiv
  • Hava Durumu
  • Nöbetci Eczaneler
  • Namaz Vakitleri

  • Rss
  • Künye
  • İletişim
  • Çerez Politikası
  • Gizlilik İlkeleri

Sitemizde bulunan yazı , video, fotoğraf ve haberlerin her hakkı saklıdır.
İzinsiz veya kaynak gösterilemeden kullanılamaz.